Λίγα λόγια για το χωριό
Σε απόσταση σχεδόν 10 χλμ. νότια του Αρκαλοχωρίου βρίσκεται ο οικισμός Μαχαιρά, χτισμένος σε υψόμετρο 250 μέτρων. Η Μαχαιρά (Τοπική Κοινότητα Ινίου – Δημοτική Ενότητα ΑΡΚΑΛΟΧΩΡΙΟΥ) ανήκει στον δήμο ΜΙΝΩΑ ΠΕΔΙΑΔΑΣ της Περιφερειακής Ενότητας ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Κρήτης, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.
Έδρα του δήμου είναι ο Ευαγγελισμός Καστελλίου και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Κρήτης. Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, η Μαχαιρά ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Ινίου, του πρώην Δήμου ΑΡΚΑΛΟΧΩΡΙΟΥ του Νομού ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ. Το 2011 αριθμούσε 179 κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται σήμερα κυρίως με γεωργικά επαγγέλματα.
Η ιστορία του χωριού
Η ονομασία του χωριού, εικάζεται ότι προέρχεται από το βυζαντινό επάγγελμα του μαχαιροποιού ή αλλιώς μαχαιρά. Από τα στοιχεία που υπάρχουν για την ιστορία της Μαχαιράς, προκύπτει ότι ήταν ήδη κατοικημένη κατά την ενετική περίοδο, όπως τεκμηριώνεται σε έγγραφο του 1577, όπου εντοπίζεται η αρχαιότερη μνεία της με το όνομα Maghera. Επίσης, μεταγενέστερη ιστορική πηγή, του 1595, μας πληροφορεί ότι ο οικισμός αποτελούσε φέουδο της οικογένειας Abramo, μέλος της οποίας ήταν και ο Βενετοκρητικός ποιητής Marc’ Antonio Foscolo, ιδιαίτερα δημοφιλής για το έργο του «Φορτουνάτος».
Αργότερα, την εποχή της Τουρκοκρατίας, στη Μαχαιρά εγκαταστάθηκαν μουσουλμάνοι, οι οποίοι μάλιστα στα τέλη του 19ου αιώνα, αποτέλεσαν τη συντριπτική πλειοψηφία του συνολικού πληθυσμού του χωριού.
Η Μαχαιρά, έγινε την περίοδο (1943-1944) το επίκεντρο του Αγώνα της Εθνικής αντίστασης. Οι κάτοικοι, φιλόξενοι και θερμοί πατριώτες, απετέλεσαν πυρήνα της αντίστασης, χάριν της παρουσίας της Ζωής Μπαντουβά, η οποία έμεινε με το παιδί της στο χωρίο από τον Σεπτέμβριο του 1943, έως τον Οκτώβριο του 1944, που απελευθερώθηκε η Κρήτη από τους Γερμανούς.
Η Ζωή Μπαντουβά έπαιξε μεγάλο ρόλο στην οργάνωση των κατοίκων. Έτσι δημιουργήθηκε στην περιοχή πρόσφορο έδαφος για να εδραιωθεί η ομάδα του Καπετάν Γιάννη Μπαντουβά, μετά την αναχώρηση στην Μέση Ανατολή του Αρχηγού Εμμανουήλ Μπαντουβά και του Χρήστου Μπαντουβά.
Η Μαχαιρά σήμερα είναι ένας μικρός οικισμός, Στη γραφική πλατεία του χωριού, υπάρχουν παραδοσιακά καφενεδάκια, όπου μπορείτε να απολαύσετε τη άριστη ρακή που παράγουν οι κάτοικοι, μαζί με υπέροχους κρητικούς μεζέδες. Το χωριό τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες, σφύζει από ζωή, αφού όλοι σχεδόν οι άνθρωποι που κατάγονται από εκεί και ζουν στις πόλεις, την επισκέπτονται.
Εάν επισκεφτείτε το χωριό, έχετε τη δυνατότητα να εξορμήσετε στο μεγάλο φράγμα του Ινίου που βρίσκεται πολύ κοντά, στα ανατολικά, ενώ στα νοτιοανατολικά, σε απόσταση 2,5 χλμ. περίπου από τον οικισμό, υπάρχει το έρημο εκκλησάκι του Αγίου Κωνσταντίνου και λίγο παρακάτω η πηγή του Καλού Νερού, με το γάργαρο και κρυστάλλινο νερό της, να τρέχει ασταμάτητα στο διάβα των χρόνων.
Είναι ένα μέρος πολλών θρύλων και παραδόσεων, αφού όλοι οι ντόπιοι, έχουν να πουν μια ιστορία που βίωσαν εκεί στα παιδικά τους χρόνια. Σήμερα σε αυτό το μέρος γίνονται εκδηλώσεις του τοπικού συλλόγου Μαχαιράς. Έχει γίνει διάσημος ο περίπατος των δεκαπέντε χιλιομέτρων που διοργανώνει κάθε καλοκαίρι και το γλέντι που ακολουθεί μετά τον τερματισμό του, δίπλα από την πηγή και κάτω από τις καρυδιές.
Στην Μαχαιρά γεννήθηκαν κατά καιρούς, πολλοί άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, ποιητές και συγγραφείς , αφού οι περισσότεροι σπούδασαν σε πανεπιστήμια και κατέλαβαν μεγάλες θέσεις στο Ελληνικό δημόσιο, υπηρετώντας το Ελληνικό κράτος.
Επιμέλεια κειμένου,
Σπύρος Ρολάκης
Comments are closed